انواع كلمه
« کلمه » در عربی بر سه قسم است. « حرف » ، « اسم » و « فعل »
در درس گذشته تا حدودی با يکی از انواع کلمه يعنی « حرف » آشنا شديم. در اين درس با يکی ديگر از انواع کلمه يعنی « اسم » آشنا مي شويم.
« اسم » کلمه ای است که دلالت بر معنای مستقلّی دارد بدون آنکه به يکی از زمانهای گذشته، حال يا آينده دلالت داشته باشد. غير از « بِ » که حرف است، ديگر کلمات آيه شريفه « بِِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحيمِ » «اسم» هستند.
کلمات « اِسْمِ = نام » و « اَللّهِ = خداوند » و « اَلرَّحْمَنِ = بخشنده» و «اَلرَّحيمِ = مهربان» اسم هستند. زيرا با شنيدن هر يک از اين کلمات يک معنی به ذهن انسان می آيد ولی در معنی اين کلمات زمان ديده نمی شود.
حرف آخر کلمات « اِسْمِ » و « اَللّهِ » و « اَلرَّحْمَنِ = » و « اَلرَّحيمِ » کسره است.
در درس پيش خوانديم که کسره علامت مجرور بودن کلمه است. تمام اين کلمات که اسم هستند مجرورند.
از بين انواع کلمه تنها اسمها مجرور می شوند. اسم مجرور اسمی است که حرف آخر آن دارای يکی از علامتهای « کسره –ِ » يا « تنوين جرّ -ٍ » باشد. برخی از اسمها با « ياء » مجرور می شوند. مانند « اَلْعالَمينَ »
پس يکی از نشانه های اسم بودن کلمه مجرور بودن آن است.
حرف آخر برخی از کلمه ها کسره است ولی آن کلمه ها مجرور نيستند. دليل کسره داشتن آن کلمه ها متفاوت است که در درسهای بعد يا سطحهای بعد با آن آشنا می شويم.
کلمه « بِ » نيز با کسره تمام می شود. ولی کسره آخر اين کلمه به دليل مجرور بودن آن نيست. زيرا اين کلمه حرف است و کسره آن جزء اصلی خود کلمه است. کسره حرف جرّ « بِ» هيچگاه تغيير نمی کند و در هر جای جمله بيايد ثابت باقی می ماند.