نمونه حلّ تمرين درس چهارم، مفاهيم قرآن کريم

1- ترکيب جار و مجرور : ( حرف جرّ + اسم ) تمرين اوّل

ترکيب

معنی

حرف جرّ

مجرور

بِسْمِ

به نامِ

بـِ

اِسْمِ

لِلَّهِ

برای خداوند

لـِ

اَللهِ

عَلَيْهِمْ

بر آنان

عَلَي

هِمْ = هُم

فِيهِ

در آن

فِي

هِ = هُ

لِلْمُتَّقِينَ

برای متّقين

لـِ

اَلْمُتَّقِينَ

بِالْغَيْبِ

به غيب

بـِ

اَلْغَيْبِ

ممَِّا = مِنْ + مَا

از آنچه

مِنْ

مَا

بِمَا

به آنچه

بـِ

مَا

إِلَيْكَ

به تو

إِلَي

كَ

مِنْ قَبْلِ

از پيش

مِنْ

قَبْلِ

بِالْآخِرَةِ

به آخرت

بـِ

اَلْآخِرَةِ

عَلیَ‏ هُدًی

بر هدايت

عَلیَ‏

هُدًی

مِنْ رَبِّ

از جانب پروردگار

مِنْ

رَبِّ

عَلیَ‏ قُلُوبِ

بر دلها

عَلیَ‏

قُلُوبِ

عَلیَ‏ سَمْعِ

بر گوش

عَلیَ‏

سَمْعِ

1- ترکيب جار و مجرور : ( حرف جرّ + اسم ) تمرين دوّم

ترکيب

کلمات

مُعْرَب

يا مبنی

عامل

نقش

اِعراب

ظاهری

يا محلّی

نشانه

اعراب

بِسْمِ

حرف جرّ =   بِـ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =       اِسْمِ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

کسره

لِلَّهِ

حرف جرّ =   لـِ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =       اَللَّهِ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

کسره

عَلَيْهِمْ

حرف جرّ =   عَلی

مبنی بر سکون

جارّ

–

–

–

–

محلّاً مجرور

اسم =         هُمْ

مبنی بر سکون

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

محلّی

–

فِيهِ

حرف جرّ =     فِي

مبنی بر سکون

جارّ

–

–

–

–

اسم =       هِ = هُ

مبنی بر ضمّ

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

محلّی

–

محلّاً مجرور

لِلْمُتَّقِينَ

حرف جرّ =     لـِ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =         اَلْمُتَّقِينَ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

ي

بِالْغَيْبِ

حرف جرّ =  بـِ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =         اَلْغَيْبِ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

کسره

مِمَّا

حرف جرّ =   مِنْ

مبنی بر سکون

جارّ

–

–

–

–

اسم =           مَا

مبنی بر سکون

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

محلّی

–

محلّاً مجرور

بِمَا

حرف جرّ =   بـِ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =         مَا

مبنی بر سکون

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

محلّی

–

محلّاً مجرور

إِلَيْكَ

حرف جرّ =   إِلَي

مبنی بر سکون

جارّ

–

–

–

–

اسم =         كَ

مبنی بر فتح

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

محلّی

–

محلّاً مجرور

مِنْ قَبْلِ

حرف جرّ =   مِنْ

مبنی بر سکون

جارّ

–

–

–

–

اسم =         قَبْلِ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

کسره

بِالْآخِرَةِ

حرف جرّ =   بـِ

مبنی بر کسر

جارّ

–

–

–

–

اسم =         اَلْآخِرَةِ

مُعْرَب

–

مجرور به حرف جرّ

مجرور

ظاهری

کسره

1- ترکيب جار و مجرور : ( حرف جرّ + اسم ) تمرين سوّم

ترکيب

حرف جرّ = جارّ

مجرور

کلمه ای که جار و مجرور به آن تعلّق دارد.

معنی

بِسْمِ

بـِ

اِسْمِ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

شروع می کنم به نام

لِلَّهِ

لـِ

اللهِ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

ثبت است برای خداوند

عَلَيْهِمْ

عَلَی

هِمْ = هُمْ

جار و مجرور متعلّق به فعل اَنْعَمْتَ

به آنان نعمت دادی

عَلَيْهِمْ

عَلَی

هِمْ = هُمْ

جار و مجرور متعلّق به اَلْمَغْضُوبِ

غضب شده بر آنان

فِيهِ

فِي

هِ = هُ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

در آن نيست

لِلْمُتَّقِينَ

لـِ

اَلْمُتَّقِينَ

جار و مجرور متعلّق به هُدیً

هدايت برای پرهيزگاران

بِالْغَيْبِ

بـِ

اَلْغَيْبِ

جار و مجرور متعلّق به يُؤْمِنُونَ

به غيب ايمان می آورند

مِمَّا

مِنْ

مَا

جار و مجرور متعلّق به يُنْفِقُونَ

انفاق می کنند از آنچه

بِمَا

بـِ

مَا

جار و مجرور متعلّق به يُؤْمِنُونَ

ايمان می آورند به آنچه

إِلَيْكَ

إِلَي

كَ

جار و مجرور متعلّق به اُنزِلَ

به تو نازل شد

مِنْ قَبْلِ

مِنْ

قَبْلِ

جار و مجرور متعلّق به اُنزِلَ

نازل شد از پيش

بِالْآخِرَةِ

بـِ

اَلْآخِرَةِ

جار و مجرور متعلّق به يُوقِنُونَ

به آخرت يقين می آورند

عَلیَ‏ هُدًی

عَلیَ‏

هُدًی

جار و مجرور متعلّق به محذوف

بر هدايت هستند

مِنْ رَبِّ

مِنْ

رَبِّ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

از پروردگار می باشد

عَلیَ‏ قُلُوبِ

عَلیَ‏

قُلُوبِ

جار و مجرور متعلّق به خَتَمَ

بر دلها مُهر نهاد

عَلیَ‏ سَمْعِ

عَلیَ‏

سَمْعِ

جار و مجرور متعلّق به خَتَمَ

بر گوش مُهر نهاد

عَلیَ اَبْصَارِ

عَلیَ

اَبْصَارِ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

بر چشمها می باشد

لَهُمْ

لـَ

هُمْ

جار و مجرور متعلّق به محذوف

برای آنان است