معجم اعراب الفاظ قرآن کريم ، بقره 1 - 10

پرينت
دسته: بدون گروه بندی
نمایش از یکشنبه, 20 آذر 1390 نوشته شده توسط فرشته (زهرا) بصراوی
خروجی PDFخروجی HTML

 

جدول اعراب الفاظ سوره بقره

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ‏

     الم(1)        ذَالِكَ    الْكِتَبُ      لَا        رَيْبَ          فِيـــهِ        هُدًي

حروف مقطّعه

اسم اشاره ­دور

عطف بيان

نفي جنس

اسم­ لا

فِي حرف جرّ

هاء محلّاً مجرور

خبر دوم

بدون اِعراب

محلّاً­مرفوع­ مبتدا

تابع،مرفوع

رَيْبَ مبني بر فتح، محلّاً منصوب

جارومجرور متعلّق به [خبر لا]

تقديراً مرفوع

الكَتَابُ ممكن است بَدَل از ذَلِكَ باشد. يا ممكن است خبر براي مبتدا باشد، در اين صورت جمله «لا رَيْبَ فِيهَ» حال براي خبر و محلّاً منصوب است.

جمله ذَلّكَ الْكِتَابُ ... ابتدائيه است و محلّي از اعراب ندارد.

جمله لا رَيْبَ فِيهِ... محلّاً مرفوع خبر براي مبتدا (ذَلِكَ)

 

 

       لِّلْْـمُتَّقِينَ(2)        الَّذِينَ    يُؤْمِنُونَ        بِالْــغَيْبِ          وَ      يُقِيمُونَ

لام حرف جرّ

مجرور، با ياء

صفت متّقين

مضارع،مرفوع

جار و مجرور متعلّق به يُؤمِنُونَ

حرف عطف

مضارع،مرفوع

جار و مجرور متعلّق به هُدَيً

محلّاً مجرور

نشانه رفع نون، واو ضمير رفعي فاعل، باء حرف جرّ

مبني بر فتح

واو،رفعي،فاعل

اَلَّذِينَ ممكن است خبر و محلّاً مرفوع باشد، براي مبتداي محذوف [هُمْ] . يا مبتدا و محلّاً مرفوع باشد و خبر آن جمله اُولَئِكَ عَلَي هُديً ... باشد.

 

جمله يُؤمِنُونَ بِالْغَيْبِ... صله اَلَّذِينَ، محلّي از اعراب ندارد، جمله يُقِيمونَ الصَّلوَةَ معطوف به آن محلّي از اعراب ندارد.

 

  الصَّلَوةَ        وَ              ممَِّــا            رَزَقْنَــاهُمْ        يُنفِقُونَ(3)    وَ

مفعولٌ بِه

حرف عطف

مَا­موصول،مبني­ برسكون،محلّاًمجرور

ماضي، نََافاعل

هُمْ مفعولٌ بِه

مضارع،مرفوع

حرف عطف

منصوب -َ

مِنْ در مِمَّاحرف جرّ، جار و مجرور متعلّق به يُنْفِقُونَ

مبني بر سكون

محلّاً منصوب

واو،رفعي،فاعل

مبني بر فتح

جمله رَزَقْنَاهُمْ صله مَا، محلّي از اعراب ندارد، جمله يُنْفِقُونَ... معطوف به جمله يُؤمِنُونَ بِالْغَيْبِ محلّي از اعراب ندارد.

 

  الَّذِينَ      يُؤْمِنُونَ          بِــمَا            أُنزِلَ          إِلَيْــكَ          وَ

معطوف،صفت

مضارع،مرفوع

جار و مجرور متعلّق به يُؤمِنُونَ

ماضي،مجهول

اِلِي­ حرف­ جرّ

كَ محلّاً مجرور

حرف عطف

محلّاً مجرور

واو فاعل محلّاً مرفوع، باء حرف جرّ، مَا اسم موصول

[هو]نايب فاعل

جار و مجرور متعلّق به اُنْزِلَ

مبني بر فتح

جمله يُؤمِنُونَ بِمُا... صله اَلَّذِينَ، محلّي از اعراب ندارد، جمله اُنْزِلَ اِلَيْكَ... صله مَا، محلّي از اعراب ندارد.

 

     مَا         أُنزِلَ        مِن            قَبْلِــكَ             وَ            بِالاَْخِـرَةِ

معطوف به مَا

ماضي،مجهول

حرف جرّ

مجرور به مِنْ

كَ محلّاً مجرور

حرف عطف

باء حرف جرّ

مجرور –ِ

محلّاً مجرور

[هو]نايب فاعل

جار و مجرور متعلّق به اُنْزِلَ

مضافٌ اِلَيْه

مبني بر فتح

جار و مجرور متعلّق به يُوقِنُونَ

جمله اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ... صله مَا، محلّي از اعراب ندارد.

جمله هُمْ يُوقِنُونَ... معطوف به جمله يُؤمِنُونَ بَمَا محلّي از اعراب ندارد.

 

     هُمْ     يُوقِنُونَ(4)   أُوْلَئكَ     عَلَي‏      هُدًي      مِّن          رَّبِّـــهِمْ

منفصل رفعي

مضارع،مرفوع

اسم اشاره

حرف جرّ

تقديراً مجرور

حرف جرّ

مجرور

همْ محلّاً مجرور

مبتدا

واو،رفعي،فاعل

مبتدا

جارومجرور متعلّق به خبر محذوف

جار و مجرور متعلّق به محذوف

مضافٌ اِلَيْه

جمله يُوقِنُونَ محلّا مرفوع، خبر

محلّاً مرفوع، جمله استينافي، محلّي از اعراب ندارد..

جمله محلّاً مجرور صفت هُديً

 

     وَ      أُوْلَئكَ       هُمُ     الْمُفْلِحُونَ(5)  إِنَّ      الَّذِينَ    كَفَرُواْ    سَوَاءٌ

حرف عطف

اسم اشاره

ضمير فصل

جمع اسم فاعل

مشبّهةٌ بالفعل

اسم اِنَّ

فعل ماضي

خبر مقدّم

مبني بر فتح

مبتدا

بدون اعراب

خبر، مرفوع

براي تأكيد

محلّاً منصوب

واو،رفعي،فاعل

مرفوع

جمله اُولَئِكَ... معطوف بر جمله استينافي. ممكن است هُمْ به عنوان مبتدا محلّاً مرفوع و خبر آن الْمُفْلِحُونَ باشد. و جمله هُمُ الْمُفْلِحُونَ، خبر اُولَئِكَ باشد.

جمله اِنَّ الَّذِينَ ... استينافي و جمله كَفَروا ... جمله صله است، هيچيك محلّي از اعراب ندارند. همچنين جمله سَوَاءٌ عَلَيْهِم ... كه جمله معترضه است.

 

     عَلَيْـــهِمْ              ءَ        أَنذَرْتَـــهُمْ          أَمْ        لَمْ­ تُنذِرْهُــمْ

عَلَي حرف جرّ

همْ محلّاً مجرور

همزه استفهام

ماضي، اِفْعَال

هُمْ مفعولٌ بِه

حرف عطف

لَمْ حرف­ جزم

هُمْ مفعولٌ بِه

جار و مجرور متعلّق به سَوَاءٌ

براي تسويه

تَ رفعي،فاعل

محلّاً منصوب

معادل­ همزه­ تسويه

جحد، مجزوم

محلّاً منصوب

ممكن است سَوَاءٌ خبر اِنَّ باشدومصدر مؤوّل «ءَ اَنْذَرْتَهُم =ترساندنشان» فاعل آن باشد.يا اينكه مبتدا باشد و مصدر مؤوّل خبر آن.

مصدر مؤوّل «ءَ اَنْذَرْتَهُم =ترساندنشان» محلّاً مرفوع مبتداي مؤخّر، يعني «سُوَاءٌ عَلَيْهِمْ اِنْذَارُكَ لَهُمْ اَمْ عَدَمُ اُنْذَارُكَ» .

جمله اَنْذَرْتَهُم ... صله موصول حرفي است و محلّي از اعراب ندارد، جمله لَمْ­ تُنْذِرْهُمْ معطوف بر آن است و محلّي از اعراب ندارد.

 

  لَا يُؤْمِنُونَ(6)   خَتَمَ       اللَّهُ       عَليَ‏          قُلُوبِــهِمْ          وَ      عَليَ‏

لا حرف نفي

ماضي،مجرّد

لفظ جلاله

حرف جرّ

مجرور –ِ

همْ محلّاً مجرور

حرف عطف

حرف جرّ

فعل­ نفي،مرفوع

مبني­ برسكون

فاعل، مرفوع

جار و مجرور متعلّق به خَتَمَ

مضافٌ اِليه

عَلَي سَمْعِ متعلّق به خَتَمَ

جمله لايُؤمِنُونَ محلّاً مرفوع خبر اِنَّ است. در صورتي كه سَوَاءٌ عَلَيْهِم خبر اِنَّ باشد، جمله لايُؤمِنُونَ خبر دوم است يا استينافي است و محلّي از اعراب ندارد، يا محلّاً منصوب و حال است. جمله خَتَمَ اللَّهُ ... استينافي است و محلّي از اعراب ندارد. در عُلَي سَمْعِ مضاف حذف شده است. [مَواضِعِ سَمْعِهِمْ]

 

     سَمْعِـــهِمْ            وَ      عَلَي        أَبْصَارِهِـــمْ      غِشَاوَةٌ      وَ

مجرور به عَلَي

همْ محلّاً مجرور

حرف عطف

حرف جرّ

مجرور –ِ

همْ محلّاًمجرور

مبتداي مؤخّر

حرف عطف

مضاف­ محذوف

مضافٌ اِلَيْه

مبني بر فتح

جارومجرور متعلّق به محذوف،خبرمقدّم

مضافٌ الَيْه

مرفوع -ٌ

مبني بر فتح

سه جمله عَلَي اَبْصَارِهِمْ ... و لَهُمْ عَذَابٌ ... و مِنَ النَّاسِ ... معطوف بر جمله استينافي هستند و محلّي از اعراب ندارند.

 

        لَـــهُمْ          عَذَابٌ    عَظِيمٌ(7)   وَ      مِنَ      النَّاسِ      مَن

لام حرف جرّ

هُمْ محلّاً مجرور

مبتداي­ مؤخّر

صفت عَذَابٌ

حرف­ عطف

حرف جرّ

مجرور به مِنْ

موصول

جارومجرور متعلّق به­محذوف،خبرمقدّم

مرفوع -ٌ

تابع، مرفوع

يا استيناف

جارومجرور متعلّق­ به­ محذوف،خبرمقدّم

مبتدا،مؤخّر

ممكن است مِنَ النَّاسِ متعلّق به صفت مبتداي محذوف باشد كه تقدير آن القَوْمُ الاَخَرُ مِنَ النَّاسِ است. در اين صورت مَنْ خبر آن است

محلّاًمرفوع

 

       يَقُولُ    ءَامَنَّا          بِــاللَّهِ            وَ            بِــالْيَوْمِ        الاَْخِرِ

مضارع،مرفوع

ماضي، اِفعَال

باء حرف جرّ

مجرور، -ِ

حرف عطف

باء حرف جرّ

مجرور، -ِ

صفت يَوْم

[هو] فاعل

نَا رفعي، فاعل

جار و مجرور متعلّق به آمَنَّا

مبني بر فتح

جارومجرورمعطوف،متعلّق به آمَنَّا

تابع، مجرور

جمله يَقُولُ ...صله، محلّي از اعراب ندارد.

جمله آمَنَّا ... محلّاً منصوب مقول يَقُولُ.

 

        وَ        مَا          هُم            بِــمُؤْمِنِينَ(8)  يُخادِعُونَ    اللَّهَ        وَ

حاليه

نافيه

محلّاً مرفوع

باء ح­جرّ، زائد

لفظاً مجرور

مضارع،مفاعله

مفعولٌ بِه

حرف عطف

مبني بر فتح

شبيه به لَيْسَ

اسم ما

مُؤمِنِين خبر مَا، محلّاً منصوب

واو رفعي،فاعل

منصوب -َ

مبني بر فتح

جمله مَا هُمْ بِمُؤمِنِينَ محلّاً منصوب، حال، حرف جرّ باء براي تأكيد است.

جمله يُخَادِعُونَ محلّاً منصوب حال از فاعل يَقُولُ. يا بدون اعراب، استينافي

 

        الَّذِينَ     ءَامَنُواْ        وَ          مَا    يَخْدَعُونَ     إِلَّا       أَنفُسَــهُمْ

موصول،محلّاًمنصوب

ماضي،اِفْعال

واو حاليه

نافيه

مضارع،مرفوع

ادات حصر

مفعولٌ بِه

هُمْ­ مضافٌ­ اِلَيْه

معطوف­ برلفظ­ جلاله

واو رفعي،فاعل

يا استيناف

مبني­ برسكون

واو فاعل

مبني­ برسكون

منصوب -َ

محلّاً مجرور

جمله آمَنُوا ...صله،محلّي از اعراب ندارد. جمله مَا يَخْدَعُونَ ... محلّاً منصوب، حال ازفاعل يُخَادِعُونَ. يا عطف به جمله مستأنفه بدون اعراب

 

       وَ   مَا    يَشْعُرُونَ(9)    فىِ          قُلُوبِــهِم        مَرَضٌ        فَـزَادَهُـمُ

واو حاليه

مضارع،مرفوع

حرف جرّ

مجرور –ِ

مضافٌ اِلَيْه

مبتدا،مؤخّر

فاءحرف­ عطف

هُمْ­ مفعولٌ­ بِه­ اوّل

مَا نافيه

واو فاعل

جارومجرور متعلّق به محذوف،خبر

هُمْ محلّاً مجرور

مرفوع

زَادَ فعل ماضي

محلّاً منصوب

جمله مَا يَشْعُرُونَ... محلّاً منصوب،حال ازفاعل يَخْدَعُونَ.ياعطف به جمله مستأنفه بدون­اعراب

فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ بياني،مقرّريا تعليل­ معني مَاهُمْ­ بِمُؤْمِنين

 

       اللَّهُ    مَرَضًا      وَ            لَــهُمْ          عَذَابٌ    أَلِيمٌ      بِمَا

لفظ جلاله

مفعولٌ بِه دوّم

حرف عطف

لام حرف جرّ

هُمْ محلّاً مجرور

مبتداي مؤخّر

صفت عذابٌ

باءحرف جرّ،سببي

فاعل، مرفوع

منصوب -ً

مبني بر فتح

جارومجرور متعلّق به محذوف،خبر

مرفوع -ٌ

تابع، مرفوع

مَا حرف مصدري

جمله فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ... مستأنفه بياني، بدون اعراب، جمله زَادَهُمُ اللّهُ... معطوف به آن بدون اعراب، جمله لَهُم عَذَابٌ... معطوف به آن بدون اعراب.

 

       كاَنُواْ    يَكْذِبُونَ(10)     

ماضي،ناقص

مضارع، واو فاعل

 

 

 

 

 

 

واو اسم كانَ

محلّاًمنصوب،خبركانَ

 

 

 

 

 

 

جمله­ كَانُوا ...صله مَا است ومحلّي­ از اعراب­ ندارد.مصدرمؤوّل از ما وجمله بعدازآن محلّاً مجرور به باء و متعلّق به محذوف صفت دوّم براي عذابٌ است. تقدبر آن عَذابٌ اَلِيمٌ بِكَوْنِهِمْ كَاذِبِينَ است. ممكن است مَا موصو­ل­ اسمي­ باشد،نه موصول­ حرفي، پس محلّاً مجروربه­ باء است وضميرعائد محذوف است.

 

جدیدترین اخبار

  • چاپ جلد دوّم کتاب «بيان و شرح نهج البلاغه» 1401

    جلد دوّم کتاب « بيان و شرح نهج البلاغه »  نوشته فرشته (زهرا) بصراوی توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيد. اين کتاب در سه بخش «بيان و شرح» ، «جدول اعراب الفاظ» و «معنی فارسی الفاظ» ارائه می شود. جلد دوّم اين کتاب به خطبه های 16 تا 25 اختصاص دارد. پيش از اين پانزده خطبه اوّل در جلد اوّل اين کتاب به چاپ رسيده است.

     

    کتاب « بيان و شرح نهج البلاغه »  نوشته فرشته (زهرا) بصراوی توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيد. اين کتاب در سه بخش «بيان و شرح» ، «جدول اعراب الفاظ» و «معنی فارسی الفاظ» ارائه می شود. جلد اوّل به پانزده خطبه اوّل  اختصاص دارد.

     
  • چاپ کتاب راه روشن

    کتاب « راه روشن، جلد دوّم، انسان شناسی و جامعه سازی »  نوشته فرشته (زهرا) بصراوی توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيد. اين کتاب تفسيری از آيات چهل تا نود و يک سوره بقره است که به شيوه تدبّر در قرآن کريم تهيّه شده است. در اين کتاب علاوه بر نظرات ملاصدرای شيرازی ره ، امام خمينی ره و علامه طباطبايی ره از نظرات  شيخ طوسی ره نيز استفاده شده است. 

     

    جلد اوّل اين کتاب با عنوان « راه روشن، انسان شناسی و خودسازی »  نوشته فرشته (زهرا) بصراوی پيش از اين توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيده بود. اين کتاب تفسيری از سوره حمد و چهل آيه اوّل سوره بقره است که به شيوه تدبّر در قرآن کريم تهيّه شده است. در اين کتاب به ويژه در دو فصل ششم و هفتم بسيار از نظرات ملاصدرای شيرازی ره ، امام خمينی ره و علامه طباطبايی ره استفاده شده است. 

     

    چاپ کتاب مقدّمه ای بر فرهنگ اسلامی

    کتاب مقدّمه ای بر فرهنگ اسلامی در دو جلد توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ  رسيد. مدير سايت محقّق و مؤلّف اين کتاب است. جلد اوّل اين کتاب مشتمل بر کلّيّات فرهنگ شناسی، مبانی فرهنگ اسلامی، عناصر و مؤلّفه های فرهنگ اسلامی ناشی از دانشها و عقايد و باورهای اسلامی است. عناصر و مؤلّفه های فرهنگ اسلامی ناشی از قوانين حقوقی و اخلاقی اسلام در جلد دوّم اين کتاب ارائه شده است. شاخصهای توسعه فرهنگ اسلامی يکبار در ذيل هر يک از مؤلّفه های مربوطه آمده است و يکبار به طور کامل در انتهای جلد دوّم ارائه شده است. شاخصهای توسعه فرهنگ اسلامی ارائه شده در اين کتاب با بهره گيری از منابع اسلامی تهيّه و پيشنهاد شده است. مهمترين نکته قابل توجّه در اين کتاب تبيين رابطه دين و فرهنگ است. از آنجا که فرهنگ شناسان دين را يکی از عناصر فرهنگ به شمار می آورند. جايگاه دين الهی و رابطه آن با فرهنگ همواره ناشناخته مانده هرگز توضيح داده نشده بود. در اين کتاب با استناد به آيات قرآن کريم دين به دو معنا تعريف می شود. يکی دين الهی که مجموعه ای از معارف و دستورالعمهای نازل شده از جانب خداوند است و ديگری دين بشری که مجموعه عقايد و باورها و الگوها و روشها و آيين و رسوم مذهبی است که از طرف پيراوان هر يک از اديان الهی يا اديان بشری ارائه می شود. دين با معنای اوّل يعنی دين الهی ريشه فرهنگ است که از طرف فرهنگ شناسان مغفول واقع شده است و دين بشری با توجّه به تعاريف فرهنگ شناسان از فرهنگ عين يا بخشی از فرهنگ هر يک از جوامع بشری است.

     

    چاپ کتاب جامعه شناسی دفاع مقدّس و فرهنگ ايثارگری

     

    کتاب جامعه شناسی دفاع مقدّس و فرهنگ ايثارگری نوشته دکتر سيّد مهدی آقاپور توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيد.

     

      

     

     تلفن ثابت مؤسّسه : 02633412673 - دورنگار 02633412673 تلفن همراه: 09126650828 آدرس: بلوار امام خمينی (ره) (بلوار ارم) خيابان 309، پلاک 92، واحد 9

     

     
  • «چاپ کتاب نقد و بررسی « شبهه تأثيرپذيری قرآن کريم از فرهنگ زمانه

    کتاب « نقد و بررسی شبهه تأثيرپذيری قرآن کريم از فرهنگ زمانه »  نوشته نرجس خاتون انصاری توسّط انتشارات نامه مکتب الزّهراء سلام الله عليها به چاپ رسيد. در اين کتاب با ادله کافی عدم تأثيرپذيری قرآن کريم اثبات می گردد. همچنين شبهه های پيرامون اين موضوع مطرح و پاسخگويی می شود.

     

     

     
جدول اعراب الفاظ قرآن کريم ، بقره 1 - 10
Templates Joomla 1.7 by Wordpress themes free

طراحی سایت: شرکت شبدیز